Κουνούπια, Ιός Ζίκα και Δάγκειου Πυρετού

Τα διάφορα είδη κουνουπιών παραμένουν ακόμη ένας σημαντικός παράγων μεταφοράς και μετάδοσης πολλών ασθενειών που μπορεί να προκαλέσουν και επιδημίες. Ο ιός Zika είναι φλαβοϊός  και μεταδίδεται στον άνθρωπο κυρίως από το τσίμπημα μολυσμένου κουνουπιού γένους Aedes, κυρίως Aedes aegypti αλλά και Aedes albopictus, που μεταδίδουν τους ιούς του Δάγκειου πυρετού, του πυρετού Chikungunya και του κίτρινου πυρετού, θεωρούνται οι κύριοι διαβιβαστές του ιού.

Τα συγκεκριμένα κουνούπια είναι συνήθως δραστήρια κατά τη διάρκεια της ημέρας, κυρίως το πρωί και αργά το μεσημέρι/απόγευμα έως το σούρουπο.

• Πρόσφατα επιβεβαιώθηκε ότι ο ιός Zika μπορεί να μεταδοθεί με το σπέρμα και υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να παραμείνει στο σπέρμα για μερικές εβδομάδες μετά την ανάρρωση του άνδρα που νόσησε με λοίμωξη από τον ιό Zika.
• Επίσης μεταφέρεται από την έγκυο στο έμβρυο μέσω του πλακούντα κατά την κύηση ή τον τοκετό. Η λοίμωξη κατά τη διάρκεια της κύησης μπορεί να προκαλέσει βλάβες του κεντρικού νευρικού συστήματος.

https://eody.gov.gr/wp-content/uploads/2022/01/odigies-taksidi-zika-2022.pdf

Η μετάδοση του ιού μπορεί να γίνει ακόμη και αν το άτομο δεν έχει εμφανίσει συμπτώματα. Ο ιός ανιχνεύεται στο σάλιο, στο αίμα, στα ούρα, στο σπέρμα και στα κολπικά υγρά.

Το κουνούπι Aedes albopictus, (κουνούπι «τίγρης») θεωρείται δυνητικός διαβιβαστής, μπορεί να μεταδώσει τον ιό, καταγράφηκε στην Ελλάδα για πρώτη φορά το 2003-2004 και έκτοτε έχει βρεθεί σε πολλές περιοχές της χώρας.

Στην Ελλάδα, όπως και στις χώρες της Ευρώπης, είναι υπαρκτός και ο κίνδυνος εισαγωγής του ιού Zika από ταξιδιώτες ή μετανάστες από πληγείσες από τον ιό περιοχές ή από μολυσμένα κουνούπια. Ήδη το 2016 επιβεβαιώθηκαν εισαγόμενα κρούσματα στη Γερμανία, στη Δανία, στην Ελβετία, στην Αγγλία, στην Ιρλανδία, στην Ισπανία, στην Ιταλία, στην Ολλανδία, στην Πορτογαλία, στη Σουηδία, στη Φινλανδία και τον Καναδά.

Μετά από τσίμπημα κουνουπιού, η μετάδοση οποιουδήποτε μολυσματικού υλικού από το κουνούπι στο ανθρώπινο σώμα είναι γενικά αρκετά γρήγορη. Τα κουνούπια εγχέουν σάλιο στο δέρμα του ξενιστή τους ενώ τρέφονται και αυτό το σάλιο δρα ως αντιπηκτικό για την πρόληψη της πήξης του αίματος. Εάν το κουνούπι φέρει παθογόνα που προκαλούν ασθένειες, όπως ιούς ή παράσιτα, μπορεί να υπάρχουν στο σάλιο του κουνουπιού και μπορούν να εισέλθουν στο σώμα σχεδόν αμέσως μετά το τσίμπημα.

Ο ακριβής χρόνος που χρειάζεται για να εισέλθει το μολυσματικό υλικό στο σώμα μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με παράγοντες όπως η αποτελεσματικότητα της διαδικασίας σίτισης του κουνουπιού, το συγκεκριμένο παθογόνο που εμπλέκεται και η ανοσολογική απόκριση του ατόμου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα παθογόνα μπορεί να αρχίσουν να εξαπλώνονται μέσα σε λίγα λεπτά, ενώ σε άλλες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί λίγος περισσότερος χρόνος για να εγκατασταθεί η μόλυνση.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν οδηγούν όλα τα τσιμπήματα κουνουπιών σε μόλυνση ή μετάδοση ασθενειών. Πολλά τσιμπήματα κουνουπιών είναι αβλαβή και δεν προκαλούν προβλήματα υγείας.

Η χρήση αντλίας αναρρόφησης όπως η συσκευή ASPIVENIN,  αμέσως μετά το τσίμπημα κουνουπιού μπορεί ενδεχομένως να βοηθήσει στην απομάκρυνση μέρους του σάλιου που έχει απομείνει στο δέρμα. Δημιουργώντας υποπίση (κενό αέρα) στο σημείο του τσιμπήματος, μπορεί βοηθάει στο να αφαιρεθούν ορισμένα από τα υγρά, συμπεριλαμβανομένου του σάλιου του κουνουπιού.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η αποτελεσματικότητα της χρήσης μιας αντλίας αναρρόφησης για την εξάλειψη ή τη μείωση των επιπτώσεων του τοξικού σάλιου θα εξαρτηθεί από διάφορους παράγοντες. Αυτά περιλαμβάνουν την ποσότητα του σάλιου που εγχέεται, το συγκεκριμένο παθογόνο ή τοξίνη που υπάρχει στο σάλιο και πόσο βαθιά έχει διεισδύσει στο δέρμα.

Εάν έχετε ανησυχίες για τσίμπημα κουνουπιού ή εμφανίσετε κάποια ασυνήθιστα συμπτώματα μετά, είναι πάντα καλύτερο να συμβουλευτείτε έναν επαγγελματία υγείας για ακριβή διάγνωση και κατάλληλη θεραπεία.

Συμπτωματολογία
Οι περισσότερες λοιμώξεις είναι ασυμπτωματικές. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ τα 4/5 των ατόμων που μολύνονται με τον ιό Zika δεν εμφανίζουν συμπτώματα. Έπειτα από μια περίοδο επώασης από 5 έως 10 ημέρες εμφανίζονται συμπτώματα, συνήθως μικρής διάρκειας, παρόμοια με της γρίπης. Οι περισσότεροι άνθρωποι που νοσούν παρουσιάζουν πυρετό, συνήθως μικρότερο από 39 οC, εξάνθημα, αλλά μπορεί, επίσης, να παρουσιάσουν αρθραλγία, μυαλγία, κεφαλαλγία και επιπεφυκίτιδα (κόκκινα μάτια που τρέχουν). Θάνατοι από την νόσο είναι σπάνιοι. Ο ιός σχετίζεται με σοβαρές επιπλοκές σε έμβρυα, όπως μικροκεφαλία και νευρολογικές διαταραχές, και το σύνδρομο Guillain Barre σε ενήλικα άτομα, καθώς και με αυτοάνοσες εκδηλώσεις. Η σχέση μεταξύ αυτών των διαταραχών και του ιού είναι υπό διερεύνηση.

Πηγή: https://bioiatriki.gr/ios-zika/

Μετά από τσίμπημα κουνουπιού, η μετάδοση οποιουδήποτε μολυσματικού υλικού από το κουνούπι στο ανθρώπινο σώμα είναι γενικά αρκετά γρήγορη. Τα κουνούπια εγχέουν σάλιο στο δέρμα του ξενιστή τους ενώ τρέφονται και αυτό το σάλιο δρα ως αντιπηκτικό για την πρόληψη της πήξης του αίματος. Εάν το κουνούπι φέρει παθογόνα που προκαλούν ασθένειες, όπως ιούς ή παράσιτα, μπορεί να υπάρχουν στο σάλιο του κουνουπιού και μπορούν να εισέλθουν στο σώμα σχεδόν αμέσως μετά το τσίμπημα.

Ο ακριβής χρόνος που χρειάζεται για να εισέλθει το μολυσματικό υλικό στο σώμα μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με παράγοντες όπως η αποτελεσματικότητα της διαδικασίας σίτισης του κουνουπιού, το συγκεκριμένο παθογόνο που εμπλέκεται και η ανοσολογική απόκριση του ατόμου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα παθογόνα μπορεί να αρχίσουν να εξαπλώνονται μέσα σε λίγα λεπτά, ενώ σε άλλες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί λίγος περισσότερος χρόνος για να εγκατασταθεί η μόλυνση.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν οδηγούν όλα τα τσιμπήματα κουνουπιών σε μόλυνση ή μετάδοση ασθενειών. Πολλά τσιμπήματα κουνουπιών είναι αβλαβή και δεν προκαλούν προβλήματα υγείας. Ωστόσο, ορισμένα είδη κουνουπιών μπορούν να μεταδώσουν ασθένειες όπως ο ιός Ζίκα και ο ιός του Δυτικού Νείλου, μεταξύ άλλων.

Η χρήση αντλίας αναρρόφησης όπως η συσκευή (ASPIVENIN), αμέσως μετά το τσίμπημα κουνουπιού μπορεί ενδεχομένως να βοηθήσει στην απομάκρυνση μέρους του σάλιου που έχει απομείνει στο δέρμα. Δημιουργώντας υποπίση (κενό αέρα) στο σημείο του τσιμπήματος, μπορεί βοηθάει στο να αφαιρεθούν ορισμένα από τα υγρά, συμπεριλαμβανομένου του σάλιου του κουνουπιού.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η αποτελεσματικότητα της χρήσης μιας αντλίας αναρρόφησης για την εξάλειψη ή τη μείωση των επιπτώσεων του τοξικού σάλιου θα εξαρτηθεί από διάφορους παράγοντες. Αυτά περιλαμβάνουν την ποσότητα του σάλιου που εγχύεται, το συγκεκριμένο παθογόνο ή τοξίνη που υπάρχει στο σάλιο και πόσο βαθιά έχει διεισδύσει στο δέρμα.

Εάν έχετε ανησυχίες για τσίμπημα κουνουπιού ή εμφανίσετε κάποια ασυνήθιστα συμπτώματα μετά, είναι πάντα καλύτερο να συμβουλευτείτε έναν επαγγελματία υγείας για ακριβή διάγνωση και κατάλληλη θεραπεία.